چكیده مطالعات اخیر نشان داده که طول مدت بارداری در گوزن قرمز (Cervus elaphus) بسیار متغیر بوده و تحت تاثیر فاکتورهای متغیر محیطی است و این باعث ایجاد مزایایی برای بقای نوزادان خواهد شد. این مطالعه می خواهد ارتباط بین تاریخ لقاح و طول دوران آبستنی را برای پی بردن به درستی این فرض که "درون یک گله ، انطباق تولد گوزن قرمز با کنترل Push/Pull در طول دوران آبستنی کنترل و تسهیل خواهد شد " را بررسی کند. مرال های ماده که در فصل زادآوری زود تر و یا دیر تر آبستن شده اند به ترتیب طول مدت حاملگی بیشتر یا کمتر دارند. در مطالعه 1 ، داده های تاریخ لقاح و تولد گوساله ها برای 393 مرال ماده درون 2 گله در طبیعت بدست آمده و ثبت شده اند. در مطالعه 2 ، تاریخ لقاح و تولد گوساله ها برای 91 مرال ماده بالغ و آماده لقاح در طی یک بازه زمانی 4 هفته ای که به طور مصنوعی آبستن شده اند ، ثبت شد. طول دوران بارداری برای هر جمعیت با رگرسیون خطی آنالیز و بررسی شد ، که علاوه بر روز لقاح به تاثیرات قطعی عوامل دیگری هم پرداخته شد مواردی شامل : سن مرال ماده (نوبلوغ و یا بزرگسال) ، نژاد مرال ماده (Cervus elaphus scoticus vs. cervus elaphus hippelaphus) و هیبرید های آنها ، جنس گوساله ، نژاد گوساله (تنها در مطالعه 1) ، وزن موقع تولد و سال تولد . در مطالعه 1 ، هردو جمعیت مرال های ماده آزاد در طبیعت در رگرسیون طول مدت آبستنی در ازای تاریخ لقاح ، به طور معنی داری (P<0.001) شیب های منفی را نشان دادند (0.36- ، 0.49-) ، با نشانه هایی از تاثیر معنی دار نژاد مرال ماده ؛ به طوری که طول مدت حاملگی در مرال های هیبرید کوتاه تر از سایرین بود. سایر عوامل از جمله؛ سن مرال ماده ، جنس گوساله ، وزن در هنگام تولد ، نژاد گوساله و سال تولد او تاثیر خیلی عمده و معناداری نداشتند. در مطالعه 2 ، که تاریخ لقاح به صورت مصنوعی انتخاب شده بود ، شیب منفی معنی داری وجود داشت (0.19-) ، به همرا تاثیر قابل توجه ولی نه خیلی معنادار سن مرال ماده ، به طوری طول دوران آبستنی در مرال های ماده نوبلوغ و در آنها که این اولین دوره آبستنی آنها بود، کوتاه تر بود (P>0.05) . سایر عوامل مثل وزن مرال ماده ، جنسیت گوساله و وزن کوساله در هنگام تولد ، تاثیر قابل توجهی نداشتند. تمام داده ها فرضیه مطرح شده را تائید کرده و نشان دادند که به ازای هر 10 روز تفاوت در تاریخ لقاح ، تغییری بین 1.9 تا 4.9 روز در طول مدت دوران آبستنی ایجاد می شود. این موضوع اهمیت تطبیقی بهینه سازی تاریخ تولد در جمعیت های طبیعی گوزن قرمز را روشن میسازد، ولی مکانیسم های دقیق فیزیولوژیکی آن باقی می ماند که باید در مورد آنها هم تحقیقات و مطالعات دقیق صورت بگیرد. این امری مسلم و قطعی است که تنوع در سن جنینی در طول دوران دوم آبستنی که کیفیت تغذیه و مرحله تغذیه جنین از بند ناف از بدن مادر به صورت جریانی وجود دارد ، می تواند باعث ایجاد تغییراتی افتراقی و محسوس در مسیر رشد جنین در بدن شود باتوجه به چگونگی تغذیه در طول بلوغ جنینی و قبل از زایمان. اگرچه توجه اصلی و اهمیت اصلی همچنان به تاثیر مستقیم طول مدت فتوپریود در کنترل پروسه های زایمان در گوزن قرمز معطوف می باشد. کلیدواژه‌ها: گوزن قرمز ؛ مرال ؛ تاریخ لقاح ؛ طول مدت آبستنی